انواع آجر بهمنی و کاربرد های آن

آجر بهمنی چیست ؟

برای ساخت یک ساختمان، انواع مختلفی از آجرها بر اساس اهداف مشخصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. آجر بهمنی یکی از چندین نوع آجری است که در ایران از آن استفاده می شود. آجر بهمنی با نام های دیگری نیز شناخته می شود:

لفتون
زبره
سوراخ ‌دار

این روزها آجر بهمنی به صورت ماشینی تولید می شود و بر اساس مشخصات ظاهری و کاربردهایی که دارد به راحتی قابل شناسایی است.

مانند آجرهای دیگر، آجر بهمنی هم قدمت زیادی دارد که باعث شده است سال ها به عنوان یکی از پرکاربردترین مصالح ساختمانی مورد استفاده قرار بگیرد. با اینکه بعد از وارد شدن سفال‌های ساختمانی به بازار از آجر بهمنی به ندرت در ساختمان‌ سازی استفاده می شود، ولی آجر لفتون سنگ بنای بسیاری از ساختمان‌های قدیمی را تشکیل داده‌ است.

آجرنما نسوز

مواد تشکیل دهنده ی آجر بهمنی چیست؟

آجر بهمنی، بسته به رنگ آجر از خاک رس که آجر زرد رنگ، و یا خاک شیل یا پودر سنگ که آجر قرمز و یا ترکیبی از این دو خاک، که با توجه به میزان ترکیب خاک رس و شیل، آجر گلبهی به دست می آید که در دمای بسیار بالا یا حرارت بسیار بالا تولید می‌شود.

ضخامت آجر زبره یا آجر نما لفتون یا آجر بهمنی بسته منظورش ارتفاع آجر، یا قسمت سوراخ ها می باشد.

رنگ آجر بهمنی بستگی به نحوه ی چیدمان و نحوه ی پخت آن در کوره دارد. علاوه بر این، وجود اکسید آهن در مواد اولیه ی آن، در رنگ آجر نیز بی تاثیر نیست.

از قدیم در ایران تنها یک نوع آجر بهمنی تولید می شد، ولی در جهان به کشورهای اروپایی دو نوع از این آجر ساخته و به بازار عرضه می‌شوند:

آجر کلاس A :دارای مقاومت فشاری بیشتر از 125 N / mm² و جذب آب کمتر از 4.5٪ است.
آجر کلاس B :دارای مقاومت فشاری بیشتر از 75 N / mm² و جذب آب کمتر از 7٪ است.

نکته:
این آجر به خاطر تولید آن در شهرهای مختلف، دارای نام‌های گوناگونی نیزمی باشد. برای مثال، نام آجر لفتون از روستای لفتون اصفهان گرفته شده است و یا آجر بهمنی که در شهرستانی به همین نام در اصفهان تولید می‌شود. اما به صورت کلی این آجرها با اسامی مختلف، همگی سوراخ‌ دار هستند.

نکته:

آجر سوراخ‌ دار بهمنی اغلب در استان اصفهان تولید می‌شود. زیرا خاک رس موجود در اصفهان، از خالص ترین و بهترین نوع خاک رس در سراسر ایران است.

مشخصات کلی آجر لفتون

اگر قصد دارید از آجر بهمنی در پروژه ساختمانی خود استفاده کنید، باید ابتدا در مورد مشخصات فیزیکی و ظاهری این آجرها اطلاعات لازم را کسب کنید.

آجر بهمنی دارای سطح صاف است، سوراخ ‌دارد و کاملاً مستطیلی می باشد.
آجر بهمنی یا آجر ۱۰ سوراخه با توجه به اندازه آجر در بسته های ۱۰ تایی ۱۲ تایی . ۱۴ تایی و یا ۱۶ تایی بسته بندی میشود
همچنین آجر بهمنی بصورت فله، بسته بندی، فله روی پالت و یا بسته بندی روی پالت عرضه می گردد.
علاوه بر زیبایی و مناسب بودن برای نمای بیرونی ساختمان، آجر لفتون دارای مقاومت فشاری بالایی نیز می باشد.
در جاهایی که به مقاومت فشاری بالا و جذب آب کم نیاز است، آجرهای لفتون راه‌حل مناسبی را ارائه می‌دهند.
جنس آجر بهمنی تُرد و شکننده است، به همین دلیل قابل تیشه ‌داری (تیشه زدن برای تبدیل آجر به قطعات کوچک‌تر) نیستند.
این آجر اغلب در دو نوع، آجر توکار (طاق زنی و یا پشت کار) و آجرنما ساخته می‌شود.
وجود سوراخ‌ ها برای ایجاد خلاء، عایق‌ بندی و کمتر کردن وزن آجر به کار می‌رود.
عموماً به صورت فله‌ای، بسته‌بندی و یا پالت‌شده به بازار عرضه می‌شود، که در هر بسته 12 عدد آجر وجود دارد و در هر پالت در کارخانه‌های مختلف تعداد متغیری دارد.

نکته : سوراخ‌ها باید کاملاً عمودی باشند، این نشان از کیفیت بالای تولید این نوع آجر ساختمانی است.

مطالب بیشتر: در صورت نیاز به آجر سنتی :آجر سنتی

کاربردهای آجر بهمنی

از قدیم به طور سنتی، آجر سوراخ دار برای نماهای بیرونی و دیوار چینی ها استفاده می شد ولی با این حال مهمترین کاربرد این آجر ها برای استفاده در پروژه های ساختمانی است که نیاز به آجری مقاوم در برابر رطوبت و یخ زدگی دارند.

همچنین برای استفاده در سازه‌هایی که دیوار نقش باربری دارند نیز کاربرد دارد.

از دیگر کاربرد های آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

دیوار چینی محوطه‌ها
حصار باغ‌ها
ویلاها
سوله‌ها
تراس‌ها
منهول فاضلاب
حیاط منازل
زدن سقف به کمک تیرآهن

در صورتی که به نمای آجری علاقه مند هستید و به نظرتان نمای زیبایی به ساختمان خواهد داد، آجر بهمنی از مصالحی است که به آن نیاز دارید. از دیگر مزایای آجر بهمنی این است که نوع کلاس A آن، به دلیل جذب آب کم، انتخاب بسیار مناسبی برای مناطق مرطوب می باشد.

فواید آجر بهمنی

استفاده از آجر بهمنی برای ساختمان باعث می شود که جرم حرارتی ساختمان بالا رود و باعث می شود در گرما و سرما انرژی کمتر هدر رود.

این مدل آجرها به طور معمول نیازی به نقاشی ندارد ولی برای آب بندی و جلوگیری از آسیب های ناشی از یخ زدگی می توان آن را رنگ کرد.
شکل و ظاهر منظم و شسته رفته ی این آجرها به ساختمان ظاهر زیباتری می دهد.
آجر بهمنی به دلیل مواد اولیه ای که دارد، در برابر آتش سوزی بسیار مقاوم است.
امکان ساخت ساختمان دائمی با آجر لفتون یا بهمنی امکان پذیر است.
این آجر استحکام و مقاومت فشاری بالایی دارد.
وجود سوراخ از یک سو به کاهش وزن دیوار و از سویی دیگر به یکپارچه ‌ای دیوار به علت عبور ملات کمک می‌کند.
به راحتی برای در پروژه و هر مکانی قابل دسترس است.
در برابر مواد شیمیایی مقاومت بالایی دارد.
تحمل بار زیادی دارد.

معایب آجر بهمنی

عایق نیست.
مقاومت کششی پایینی دارد.
تمیز کردن سطوح آجری کار سختی است.
در مناطق لرزه‌ای زیاد استفاده نمی‌شود.

کلام آخر

آجر بهمنی دارای طیف وسیعی از کاربردها و استحکام بالایی برای سازه ها به ارمغان می آورد.

آجر بهمنی را در بازار به نام آجرنما نیز شناخته می شود و برای آجر نمای بیرونی ساختمان استفاده می شود. با اینکه امروزه به دلیل گسترش ساخت نمای سنگی، استفاده از نمای آجری به شدت کاهش یافته است، ولی دلیل این، به خاطر فواید نمای سنگی نیست، بلکه به دلیل جریان مدگرایی حاکم بر صنعت ساخت‌ و ساز است.